W dniach 6 -7 kwietnia br. w Rzymie odbyło się nieformalne spotkanie szefów Europejskiej Sieci Agencji Środowiska („EPA” – ang. European Network of the Heads of Environment Protection Agencies). EPA to nieformalna grupa robocza w skład której wchodzą przedstawiciele 39 agencji ochrony środowiska z całej Europy. Polskę reprezentował minister Marek Haliniak.
Misją sieci EPA jest przede wszystkim wymiana doświadczeń i poglądów w zakresie bieżącej działalności na rzecz ochrony i poprawy środowiska. EPA stawia sobie za cel implementację europejskiej polityki ochrony środowiska, bieżącą ocenę stanu środowiska oraz wzajemną komunikację o problemach środowiska naturalnego.
W trakcie rzymskiego spotkania dokonano przede wszystkim bieżącej oceny stanu wdrażania europejskiej polityki środowiskowej z uwzględnieniem obecnych jak i przyszłych priorytetów Komisji Europejskiej. Ponadto uczestnicy spotkania przedstawili swoje stanowiska odnośnie celów przyjętych w 2015 roku przez Organizację Narodów Zjednoczonych w ramach strategii zrównoważonego rozwoju. Jednocześnie w trakcie dyskusji przedstawiciele krajowych agencji środowiska prezentowali swoje doświadczenia, spostrzeżenia oraz zagrożenia z jakimi mają do czynienia w ostatnim czasie. Uczestnicy spotkania zidentyfikowali ponadto nowe potencjalne zagrożenie dla dziedzictwa kulturowego jakim jest obecnie silne zanieczyszczenie powietrza. Zastanawiano się również nad innymi problemami środowiskowymi, które zaczynają się pojawiać w związku z ciągłym rozwojem Europy.
Wystąpienie ministra Marka Haliniaka odnosiło się w szczególności do dwóch aspektów związanych z realizacją strategii zrównoważonego rozwoju w Polsce, tj. do aktualnego stanu wdrażania strategii oraz monitorowania jej efektów.
„Główny Inspektorat Ochrony Środowiska jest źródłem informacji dotyczących wskaźników środowiskowych ustalonych dla celów, które staramy się osiągnąć”- skomentował Marek Haliniak. Podkreślając tym samym znaczenie roli Inspekcji w realizacji krajowej Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR).
Polska w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju postawiła przed sobą realizację następujących celów:
- zapewnienie dostępu do wody oraz jej należytego uzdatniania dla wszystkich obywateli Polski;
- uczynienie z miast miejsc bezpiecznych, elastycznych i zrównoważonych środowiskowo;
- zabezpieczenie i zrównoważone wykorzystywanie oceanów, mórz i zasobów morskich;
- zrównoważone zarządzanie lasami, zwalczanie pustynnienia, powstrzymanie i odwrócenie degradacji gruntów, powstrzymanie utraty bioróżnorodności.
Minister Haliniak podkreślił w swoim wystąpieniu, iż uwzględniając wdrażanie powyższych celów, Inspekcja Ochrony Środowiska w Polsce realizuje krajowy monitoring środowiska, w ramach którego dostarcza wiedzy na temat stanu środowiska niezbędnego do podejmowania działań mających na celu poprawę stanu i ochronę przed zanieczyszczeniami.
Podczas swojego wystąpienia minister Marek Haliniak odniósł się również do problematyki globalnego użytkowania chemikaliów. W Polsce wdrożono procedury nakierowane na bezpieczne korzystanie z chemikaliów, zwane dalej CHEMSS. Jest to to inicjatywa przedsiębiorstw chemicznych oraz podmiotów społecznych, oferująca innowacyjne i zintegrowane podejście do ochrony środowiska przed chemicznym skażeniem. CHEMMS to proces, który ma za zadanie, z jednej strony skupiać się na prawidłowym wykorzystaniu chemikaliów w procesach gospodarczych, a z drugiej strony czuwać nad potencjalnymi zagrożeniami i negatywnymi konsekwencjami nieprawidłowego stosowania chemikaliów w polskiej gospodarce. CHEMSS koncentruje się na zintegrowanej ocenie wpływu stosowania chemikaliów w gospodarce i zagrożeń stąd płynących dla środowiska naturalnego.
Mając powyższe na uwadze, Główny Inspektor Ochrony Środowiska jest organem rządowym, który jest współodpowiedzialny za wdrażanie następujących wytycznych zawartych m.in. w Celach Zrównoważonego Rozwoju przyjętych przez ONZ w 2015 roku, tj.;
- znaczącą redukcję liczby przypadków zachorowań i śmierci w wyniku kontaktu z chemikaliami,
- wzmocnienie potencjału wczesnego ostrzegania o zagrożeniach chemicznych,
- znaczące zwiększenia liczby miast i ludzkich siedlisk wdrażających zintegrowane polityki i plany odporności na chemiczne katastrofy