REACH
Rozporządzenie (WE) 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE oraz Dyrektywa 2006/121/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku zmieniająca dyrektywę Rady 67/548/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych w celu dostosowania jej do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) oraz utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów (opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L 396 z dnia 30 grudnia 2006 roku, sprostowanie Dz. Urz. UE L 136 z dnia 29 maja 2007 roku) weszło w życie 1 czerwca 2007 r.
Jego celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia i środowiska oraz propagowanie nowoczesnych metod oceny ryzyka stwarzanego przez substancje przy jednoczesnym zagwarantowaniu ich swobodnego obrotu na rynku wewnętrznym i wsparciu konkurencyjności i innowacyjności.
Rozporządzenie REACH wprowadziło liczne zmiany w prawodawstwie dotyczącym chemikaliów. Zasadniczym zwrotem w podejściu do kwestii nadzoru nad bezpieczeństwem chemicznym jest przeniesienie ciężaru wykonywania oceny ryzyka dla substancji chemicznych z państw członkowskich na przedsiębiorców. Zmieniły się przepisy odnośnie wprowadzania substancji chemicznych na rynek. Pojawił się między innymi obowiązek rejestrowania substancji chemicznej w jej postaci własnej, w preparacie, czy w wyrobie, jeżeli wielkość jej produkcji lub importu wynosi co najmniej 1 tonę/rok. Jednym z nowych wymogów rozporządzenia REACH dot. przedsiębiorców jest sporządzanie raportów bezpieczeństwa chemicznego, oraz scenariuszy narażenia.
System REACH, przewiduje także szereg obowiązków dla państw członkowskich. Przede wszystkim, zgodnie z art. 121, konieczne jest powołanie właściwego organu lub organów odpowiedzialnych za wykonywanie zadań przydzielonych państwom członkowskim na mocy rozporządzenia oraz za współpracę z Komisją Europejską i Europejską Agencją Chemikaliów we wdrażaniu rozporządzenia. Obliguje również państwa członkowskie do zapewnienia właściwym organom odpowiednich zasobów gwarantujących terminowe wypełnianie zadań przewidzianych przepisami rozporządzenia. Ponadto w art. 125 zapisany jest obowiązek zapewnienia przez państwa członkowskie odpowiedniego systemu kontroli urzędowych i innych działań oraz w art. 124 utworzenia krajowych centrów informacyjnych, zapewniających zainteresowanym stronom porady dotyczące ich odpowiedzialności i obowiązków wynikających z rozporządzenia. W dokumentach, do których dostęp można uzyskać pod poniższymi linkami, znajdują się informacje, jakie organy pełnią ww. zadania w Polsce.
Więcej na ten temat:
- Dokument Ministerstwa Gospodarki z dnia 19 czerwca 2007 roku pn.: "Przewidywane podstawowe obowiązki dla administracji państwowej wynikające z rozporządzenia REACH – wykaz zadań"
- Prezentacja p. Przemysława Olszanieckiego, st. specjalisty w DIiO, pn.: "Zadania Inspekcji Ochrony Środowiska w związku z nową polityką chemiczną REACH"
- Prezentacja p. Piotra Fiszera - Krajowego Specjalisty d/s Ratownictwa Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej o specjalności "ratownictwo chemiczne i ekologiczne", pn.: "REACH – nowe wyzwanie czy kontynuacja?"
RoHS
Dyrektywa RoHS, ograniczająca używanie ryzykownych dla środowiska substancji.
Dyrektywa RoHS – (ang.Restriction of Hazardous Substances), z 27 stycznia 2003 roku (2002/95/EC), wprowadzona w życie 1 lipca 2006 roku. Dyrektywa ta została transponowana do Polski Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 27 marca 2007 roku w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia wykorzystywania w sprzęcie elektronicznym i elektrycznym niektórych substancji mogących negatywnie oddziaływać na środowisko (Dz. U. nr 69, poz. 457). Celem wprowadzenia dyrektywy jest zmniejszenie ilości substancji niebezpiecznych przenikających do środowiska z odpadów elektrycznych i elektronicznych.
Dyrektywa RoHS wymaga, aby producenci sprzętu elektrycznego i elektronicznego stosowali w minimalnych ilościach określonych w przepisach prawa następujące substancje:
- Ołów (Pb)
- Rtęć (Hg)
- Kadm(Cd)
- Sześciowartościowy Chrom (Cr+6)
- Eter polibromowanych di fenyli (PBDE)
- Polibromowane bifenyle (PBB)
Nadzór i kontrola przestrzegania przepisów dyrektywy RoHS oraz wdrażającego ją do prawa polskiego rozporządzenia Ministra Gospodarki, była przyczyną sporu kompetencyjnego pomiędzy Inspekcją Ochrony Środowiska a Inspekcją Handlową. W lutym 2008 r. odbyło się spotkanie w celu rozstrzygnięcia tego sporu i wyznaczenie organu kontrolno-nadzorczego odpowiedzialnego za kwestie w zakresie RoHS.
Dnia 13 czerwca 2008 r. Prezes Rady Ministrów orzekł, że zakres spraw związanych z przestrzeganiem przepisów Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia wykorzystywania w sprzęcie elektronicznym i elektrycznym niektórych substancji mogących negatywnie oddziaływać na środowisko należy do właściwości Ministra Środowiska. Natomiast kwestie szczegółowe związane z wykonywaniem kontroli w zakresie przestrzegania zapisów przedmiotowego rozporządzenia będzie sprawował Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Natomiast interpretacja przepisów rozporządzenia leży w gestii Ministerstwa Gospodarki.
Jednocześnie informujemy, że pod pełna informacja dotycząca dyrektywy RoHS (akty prawne, wytyczne techniczne, materiały informacyjne) znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki pod poniższym linkiem.
SZWO i F - gazy
Podstawa prawna dla Inspekcji Ochrony Środowiska do kontroli przestrzegania przepisów dot. substancji zubożających warstwę ozonową i niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych oraz nowych substancji to ustawa z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz.U. 2015 poz. 881), zwanej dalej Ustawą.
Inspekcja Ochrony Środowiska prowadzi kontrolę podmiotów używających substancje zubożające warstwę ozonową (SZWO) oraz niektóre fluorowanych gazów cieplarnianych a także nowe substancje w celu wyegzekwowania takiego postępowania z nimi, aby ograniczać ich szkodliwy wpływ na środowisko przyrodnicze. Kompetencje IOŚ w tym zakresie wynikają z art. 45 Ustawy.
Zgodnie z art. 45 ust. 10 Ustawy, Główny Inspektor Ochrony Środowiska przedstawia ministrowi właściwemu ds. środowiska do dnia 31 marca każdego roku kalendarzowego sprawozdanie z przestrzegania przepisów dotyczących substancji kontrolowanych, nowych substancji oraz fluorowanych gazów cieplarnianych w roku poprzednim.