14.
|
Zasobność i przyrost drzewostanów na podstawie wyników wielkoobszarowej inwentaryzacji stanu lasu (WISL)
Marek Jabłoński
W latach 2006-2008 dokonano integracji SPO I rzędu monitoringu lasów z wielkoobszarową inwentaryzacją stanu lasu (WISL). Pomiary WISL przeprowadzone na 28 tys. stałych powierzchni próbnych w latach 2005-2009 dostarczyły wiarygodnych danych odnośnie zasobów drzewnych w Polsce (BULiGL 2010). Powtórzenie obserwacji w latach 2010-2014 pozwoliło na określenie bieżącego przyrostu miąższości (BULiGL 2015).
Według danych II cyklu WISL zasoby drzewne polskich lasów to prawie 2,5 mld m3 grubizny brutto (w korze). Przeciętna zasobność (miąższość w przeliczeniu na ha) wynosi 269 m3. Lasy publiczne charakteryzują się wyższą zasobnością (278 m3/ha) niż lasy prywatne (232 m3/ha). Największą zasobnością charakteryzują się lasy województwa podkarpackiego (308 m3/ha), niewiele mniejszą (307 m3/ha) – lasy województwa małopolskiego. Z kolei najniższa zasobność drzewostanów występuje w województwie mazowieckim (243 m3/ha) (Rys. 29). Wysoka zasobność lasów województwa podkarpackiego i małopolskiego to m.in. efekt dużego udziału siedlisk lasowych, w tym górskich oraz średniego wieku drzewostanów, o co najmniej 7 lat wyższego od średniej dla kraju, która wynosi 53 lata.
|
Rys. 29
.
Zasobność lasów w Polsce w układzie województw wg danych WISL 2005-2009 i WISL 2010-2014 (BULiGL 2010, 2015)
|
W porównaniu do wyników I cyklu WISL (lata 2005-2009) zasobność polskich lasów wzrosła o 15 m3/ha (Rys. 29). Najniższy wzrost zasobności odnotowano w województwie śląskim, najwyższy w kujawsko-pomorskim. Zmian zasobności nie należy utożsamiać z przyrostem na pniu, ponieważ na jej wielkości w kolejnych okresach mają wpływ zmiany powierzchni lasów - szczególnie zalesienia. Wzrost zasobów drzewnych w Polsce jest wynikiem realizacji pozyskania drewna, zgodnie z zasadą trwałości lasów i konsekwentnego powiększania ich powierzchni.
Bieżący roczny przyrost miąższości wynosi 9 m3/ha. Prawie 46% przyrostu (4,1 m3/ha) jest odkładane na pniu a 54% podlega użytkowaniu (BULiGL 2015). Przyrost miąższości w lasach publicznych (9,1 m3/ha) jest nieco wyższy od przyrostu w lasach prywatnych (8,6 m3/ha). Największym przyrostem charakteryzują się drzewostany II klasy wieku (21-40 lat), najniższym drzewostany w wieku 1-20 lat. O wyraźnie wyższym przyroście miąższości możemy mówić w przypadku gatunków iglastych (9,3 m3/ha) w porównaniu do gatunków liściastych (8,2 m3/ha).
Największy przyrost miąższości stwierdzono w województwie małopolskim (10,2 m3/ha), najniższy w województwie łódzkim (7,9 m3/ha). Województwo łódzkie charakteryzuje się również najniższą lesistością w Polsce (GUS 2014).
Największą zasobnością charakteryzują się lasy województwa podkarpackiego (308 m3/ha), niewiele mniejszą (307 m3/ha) - lasy województwa małopolskiego, Najniższa zasobność drzewostanów występuje w województwie mazowieckim (243 m3/ha).
W porównaniu do wyników I cyklu WISL (lata 2005-2009) zasobność polskich lasów wzrosła o 15 m3/ha. Najniższy wzrost zasobności odnotowano w województwie śląskim, najwyższy - w kujawsko-pomorskim.
Bieżący roczny przyrost miąższości określony na podstawie pomiarów inwentaryzacji wielkoobszarowej wynosi 9 m3/ha. Prawie 46% przyrostu (4,1 m3/ha) jest odkładane na pniu a 54% podlega użytkowaniu (wg danych z BULiGL z 2015 r.). Przyrost miąższości w lasach publicznych (9,1 m3/ha) jest nieco wyższy od przyrostu w lasach prywatnych (8,6 m3/ha).
Największy przyrost miąższości stwierdzono w województwie małopolskim (10,2 m3/ha), najniższy w województwie łódzkim (7,9 m3/ha)
|