|
7.
|
Dynamika parametrów meteorologicznych na SPO MI
Leszek Kluziński
Stałe powierzchnie obserwacyjne monitoringu intensywnego zlokalizowane są w siedmiu krainach przyrodniczo-leśnych: Bałtyckiej (Nadl. Gdańsk), Mazursko-Podlaskiej (Nadl. Suwałki, Strzałowo, Białowieża), Wielkopolsko-Pomorskiej (Nadl. Krucz i Krotoszyn), Mazowiecko-Podlaskiej (Nadl. Łąck i Chojnów), Śląskiej (Nadl. Zawadzkie), Sudeckiej (Nadl. Szklarska Poręba) oraz Karpackiej (Nadl. Bircza, Bielsko do listopada i Piwniczna od listopada).
Na pięciu powierzchniach gatunkiem dominującym w drzewostanie jest sosna (Strzałowo, Białowieża, Krucz, Chojnów, Zawadzkie), na trzech - świerk (Suwałki, Szklarska Poręba, Bielsko do listopada i Piwniczna od listopada), na dwóch - dąb (Łąck, Krotoszyn) oraz na dwóch - buk (Gdańsk, Bircza).
Temperatura powietrza średnia roczna ze wszystkich stacji wyniosła w 2014 r. +8,5°C. Najzimniejszym miesiącem był styczeń (-2,9°C), zaś najcieplejszym lipiec (+19,6°C). Najniższa średnia miesięczna temperatura charakteryzowała styczeń w Piwnicznej (-8,8°C), a najwyższa lipiec w Łącku (+22,9°C). Najbardziej wyrównanym pod względem temperatur był marzec, maksymalna różnica średnich temperatur między stacjami wyniosła 3,6°C, największe zróżnicowanie wystąpiło w kwietniu - różnica wyniosła 9,1°C (Tab. 8).
Tabela 8. Średnie wartości miesięczne temperatury powietrza i gleby, wilgotności i promieniowania oraz miesięczne sumy opadów z 12 stacji meteorologicznych łącznie na SPO MI w 2014 r.
|
Miesiąc
|
Temp. +2 m [°C]
|
Temp. -50 cm [°C]
|
Wilgotność +2 m [%]
|
Promieniowanie [W/m2]
|
Suma opadów [mm]
|
|
I
|
-2,4
|
3,4
|
89,0
|
11,7
|
47,2
|
|
II
|
1,2
|
2,2
|
84,4
|
41,3
|
26,4
|
|
III
|
5,1
|
4,5
|
80,0
|
77,8
|
54,8
|
|
IV
|
8,6
|
8,1
|
76,2
|
127,5
|
51,1
|
|
V
|
12,6
|
11,8
|
79,2
|
155,1
|
89,7
|
|
VI
|
14,8
|
14,3
|
78,4
|
179,4
|
64,9
|
|
VII
|
19,6
|
16,9
|
78,0
|
187,1
|
106,5
|
|
VIII
|
16,7
|
17,2
|
83,1
|
135,2
|
73,5
|
|
IX
|
13,3
|
14,5
|
86,6
|
100,4
|
78,2
|
|
X
|
9,1
|
11,3
|
89,2
|
53,3
|
36,8
|
|
XI
|
4,6
|
8,1
|
94,5
|
18,3
|
25,9
|
|
XII
|
-0,1
|
4,5
|
92,4
|
10,9
|
56,8
|
Temperatura gleby na głębokości 50 cm uśredniona dla roku i dla 12 stacji (z wyjątkiem lipca i sierpnia w Piwnicznej z powodu awarii czujnika) wynosiła +9,6°C, była o 0,9°C wyższa, niż w roku 2013. Nie odnotowano temperatur miesięcznych niższych od 0°C. Różnice temperatur pomiędzy stacjami były wyraźniejsze w miesiącach letnich, niż w miesiącach zimowych.
Roczne sumy opadów wynosiły od 454,5 mm w Suwałkach do 1006,3 mm na stacji w Szklarskiej Porębie-Jakuszycach. Większość opadów (65,1%) przypadała na okres letni. Stosunek sumy opadów z okresu letniego do sumy opadów z całego roku wahał się od 53,3% w Strzałowie do 71,2% w Piwnicznej. Przeciętny miesięczny opad na stację wynosił 61,2 mm. W sezonie wegetacyjnym było to 81,5 mm/m-c, zaś w okresie zimowym 41,8 mm/m-c. Najbardziej obfitym w opady był lipiec, średnio spadło wówczas 110,5 mm. Najmniej opadów zarejestrowano w lutym i w listopadzie odpowiednio: 27,0 i 28,0 mm.
Średnia wilgotność względna z całego roku wynosiła 84,1%, w sezonie wegetacyjnym było to 80,3%, zaś w sezonie zimowym – 87,8%. Średnia roczna zawierała się w przedziale wartości od 80,8% (Chojnów i Krucz) do 89,5% (Strzałowo). Średnie miesięczne wartości tego parametru ze wszystkich stacji oscylowały od 76,4% w kwietniu do 94,1% w listopadzie (Tab. 8).
Średnie promieniowanie całkowite z całego okresu pomiarowego zawierało się w przedziale wartości od 58,3 W/m2 na stacji Strzałowie do 122,8 W/m2 w Kruczu. Miesiącem o najsilniejszym średnim promieniowaniu był lipiec, kiedy to przeciętne promieniowanie ze wszystkich stacji wyniosło 195,1 W/m2, zaś najmniejsze promieniowanie wystąpiło w grudniu (10,7 W/m2) (Tab. 8). Średnia z okresu zimowego wyniosła 36,2 W/m2, a z sezonu wegetacyjnego 149,3 W/m2.
Prędkość i kierunek wiatru. Pogodę z wiatrem notowano najrzadziej na stacji w Zawadzkim i w Chojnowie (36,3% i 40% wszystkich pomiarów), a najczęściej na stacji w Suwałkach (87,5%). Na stacji w Chojnowie dominowały wiatry zachodnie, na stacji Strzałowo – wiatry południowe, na stacjach Białowieża, Krotoszyn i Suwałki - wiatry południowo-zachodnie, na stacji w Piwnicznej – północno-wschodnie Na pozostałych stacjach przeważały wiatry wschodnie i południowo-wschodnie. Na dwóch stacjach (Białowieża i Zawadzkie) istotną rolę odgrywały wiatry wiejące z dwóch przeciwstawnych kierunków.
W okresie wegetacyjnym (od kwietnia do października): najniższą średnią miesięczną temperaturę odnotowano w kwietniu w Szklarskiej Porębie-Jakuszycach (+2,4°C), najwyższą - w lipcu w Łącku-Podgórzu (+22,9°C); najwyższa roczna suma opadów (1006,3 mm) wystąpiła w Szklarskiej Porębie-Jakuszycach, najniższa (454,5 mm) na stacji Suwałki-Hańcza; na przeważającej liczbie stacji dominowały wiatry południowo-zachodnie, południowo-wschodnie i wschodnie.
Najzimniejszym miesiącem roku był styczeń z temperaturą -2,9°C, najcieplejszym lipiec (+19,6°C). Najniższa średnia miesięczna temperatura charakteryzowała styczeń w Piwnicznej (–8,8°C), a najwyższa – lipiec w Łącku (+22,9°C).
Temperatura gleby na głębokości 50 cm uśredniona dla roku i dla 12 stacji wynosiła +9,6°C.
Przeciętny miesięczny opad na stację wynosił 61,2 mm. W sezonie wegetacyjnym było to 81,5 mm/m-c, zaś w okresie zimowym 41,8 mm/m-c.
|
