Główny Inspektorat Ochrony Środowiska zakończył realizację projektów: „Wzmocnienie systemu oceny jakości powietrza w Polsce w oparciu o doświadczenia norweskie" i „Wzmocnienie potencjału technicznego Inspekcji Ochrony Środowiska poprzez zakup urządzeń pomiarowych, wyposażenia laboratoryjnego i narzędzi informatycznych".
Realizacja pierwszego projektu polegała na pracy eksperckiej. Dostosowano system pomiarów do wymogów UE i wdrożono nowe metody oceny jakości powietrza, w tym modelowania matematycznego. Opracowano także rozszerzoną koncepcję badań porównawczych i przeprowadzono pierwsze w Polsce międzylaboratoryjne porównania w zakresie oznaczania metali ciężkich i benzo(a)pirenu w pyle PM10. Dokonano pilotażowej oceny jakości powietrza dla PM10, PM2,5, bezno(a)pirenu, SO2 i NO2 w oparciu o metody modelowania matematycznego dla obszaru całej Polski – wcześniej nie było takich ocen dla całego kraju.
Opracowano nowy portal jakości powietrza, który ruszy 10 grudnia 2015. Portal będzie dostępny dla obywateli i będzie zawierał m.in. wizualizację bieżących danych pomiarowych o jakości powietrza z całej Polski ze stacji automatycznych, bieżące informacje o przekroczeniach poziomów dopuszczalnych i poziomów ostrzegawczych zanieczyszczeń. Na portalu dostępny będzie także szeroki zakres map z zakresu jakości powietrza (dane przestrzenne do przeglądania i do ściągnięcia).
Największym przedsięwzięciem była wymiana sprzętu i modernizacja infrastruktury pomiarowej wojewódzkich sieci monitoringu powietrza i Krajowego Laboratorium Referencyjnego i Wzorcującego GIOŚ. Utworzono system zastępczych poborników i analizatorów, co pozwoli Inspekcji osiągnąć wysoką kompletność serii pomiarowych oraz dużo sprawniej reagować na sytuacje awarii urządzeń pomiarowych.
Na zakup 636 szt. nowoczesnych urządzeń wydano prawie 28 mln zł.
Dofinansowanie obu projektów zostało przyznane w ramach Programu Operacyjnego PL03 „Wzmocnienie monitoringu środowiska oraz działań kontrolnych" ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014.
Seminarium kończące odbyło się 24 listopada 2015 r. w Warszawie. Wzięli w nim udział m.in. Ingrid Norstei, Radca J.E. Ambasadora Królestwa Norwegii w Polsce oraz Trygve Hallingstad z Norweskiej Agencji Środowiska, Członek komitetu ds. wyboru projektów MF EOG oraz przedstawiciele wielu innych instytucji związanych z ochronną środowiska.
Projekty były realizowane w latach 2013-2015. W tym czasie wykonano szereg działań, oprócz tych wymienionych powyżej, zmierzających do zwiększenia efektywności pomiarowej jakości powietrza, z wykorzystaniem doświadczeń norweskich.
Nowy portal jakości powietrza
