Podsumowanie wyników badań
Pozostałe właściwości
Gleby zasolone charakteryzują się niekorzystnymi właściwościami fizycznymi i fizykochemicznymi. Nadmierna koncentracja soli powoduje zmniejszenie dostępności wody dla roślin, zakłócenie równowagi jonowej w glebach oraz zwiększenie zawartości soli roślinach i obniżenie ich wartości użytkowej. Następuje nagromadzenie sodu w kompleksie sorpcyjnym, zwiększa się stan dyspersji gleby, ich zdolność do pęcznienia, natomiast zmniejsza się przepuszczalność gleb w stosunku do wody.
Wartości średnie wyników badań zasolenia gleb mieszczą się w zakresie od <10,00 mg KCl·100g-1 do 97,00 mg KCl·100g-1. Wartość średnia analizowanego parametru w bieżącym cyklu monitoringowym wynosi 25,62 mg KCl·100g-1. Przeciętne wartości nie zmieniły się w kolejnych okresach badań monitoringowych i pozostawały na niskim, nieszkodliwym dla roślin i jakości gleb poziomie (rok 1995 - 21,33; rok 2000 - 22,07, rok 2005 – 23,82; rok 2010 - 18,89; rok 2015 - 21,50). Procesy zasolenia prowadzą do zwiększenia stężenia jonów sodu w roztworze glebowym, które to wypierają kationy wodoru, potasu, wapnia i magnezu, w efekcie powodując alkalizację wody glebowej. Przyswajalność fosforu oraz mikroelementów z gleb zasolonych jest ograniczona. Zjawisko to doprowadza również do nieodwracalnego zniszczenia koloidów glebowych. Gleby zasolone są bardziej podatne na erozję oraz powstawanie zastoisk wodnych. Zasolenie negatywnie wpływa na jakość wód oraz bioróżnorodność.
Do źródeł mających wpływ na zanieczyszczenie środowiska przez naturalne izotopy promieniotwórcze można zaliczyć działalność przemysłu wydobywczego i energetycznego, użytkowanie kopalin w procesie ich przetwarzania (rudy, odpady hutnicze i poflotacyjne), użytkowanie surowców skalnych (skały magmowe) w budowach o dużym zasięgu przestrzennym (autostrady, drogi ekspresowe). Ponadto radionuklidy (sztuczne izotopy promieniotwórcze) po wybuchach jądrowych i dużych awariach radiologicznych mogą przedostawać się ze stratosfery do atmosfery i w postaci opadów skażać powierzchnię ziemi. Skażenia te mogą zmieniać swą lokalizację w procesach erozyjnych bądź akumulować się w zagłębieniach terenowych i osadach dennych.
W 2020 radioaktywność pozostawała na poziomie typowym dla nieskażonych gleb rolniczych. Nie zaobserwowano również istotnego wzrostu radioaktywności w porównaniu z poprzednimi okresami pomiarowymi.
- Uziarnienie
- Odczyn i węglany
- Substancja organiczna gleby
- Właściwości sorpcyjne gleby
- Zawartość pierwiastków przyswajalnych dla roślin
- Całkowita zawartość makroelementów
- Całkowita zawartość pierwiastków śladowych
- Wielopierścieniowe weglowodory aromatyczne
- Pozostałości pestycydów chloroorganicznych i związków niechlorowych w glebach
- Pozostałe właściwości
- Wnioski
Pozostałe właściwości | Jednostka | Wartość | Rok | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1995 | 2000 | 2005 | 2010 | 2015 | 2020 | |||
Radioaktywność | Bq*kg-1 | minimum | 156 | 140 | 141 | 104 | 15 | 75 |
maximum | 1362 | 1229 | 1492 | 2055 | 1664 | 1407 | ||
średnia | 541 | 542 | 546 | 581 | 625 | 494 | ||
mediana | 512 | 524 | 527 | 543 | 621 | 458 | ||
Przewodnictwo elektryczne właściwe | mS*m-1 | minimum | 2,06 | 1,9 | 3,5 | 3,03 | 2,76 | <1,00 |
maximum | 34,46 | 31,6 | 24,0 | 22,32 | 29,01 | 36,74 | ||
średnia | 8,15 | 8,36 | 9,0 | 7,15 | 8,14 | 9,64 | ||
mediana | 6,88 | 7,0 | 7,85 | 6,25 | 6,67 | 8,71 | ||
Zasolenie | mg KCl*100g-1 | minimum | 5,3 | 5,0 | 9,2 | 8,01 | 7,29 | <10,00 |
maximum | 93,6 | 83,4 | 63,4 | 58,92 | 76,59 | 97 | ||
średnia | 21,33 | 22,07 | 23,82 | 18,89 | 21,5 | 25,62 | ||
mediana | 18,05 | 18,5 | 20,8 | 16,49 | 17,6 | 23 |