Podsumowanie wyników badań
Całkowita zawartość makroelementów
Pierwiastki charakteryzowane w tym rozdziale są naturalnymi składnikami gleby i występują w niej w znacznych ilościach (często powyżej 1%). Ich obecność w glebie nie jest zatem rozpatrywana w kategoriach zanieczyszczenia (nadmiaru), niektóre z nich wpływają natomiast zasadniczo na właściwości gleb, a niektóre z nich na zachodzące w glebie procesy przemian zanieczyszczeń, takich jak potencjalne toksyczne pierwiastki śladowe. Całkowita zawartość makroskładników w glebie jest wskaźnikiem pozwalającym jedynie na ocenę potencjalnych zasobów gleby, ponieważ tylko niewielka ich część występuje w formach dostępnych dla roślin (T. Lityński, H. Jurkowska, 1982).
W 2020 r. zawartość fosforu całkowitego mieściła się w granicach 0,007 – 0,266%, a średnia zawartość wynosiła 0,050%, pozostając na zbliżonym poziomie od 1995 roku (wartość średnia z poprzednich lat 0,059 %). W glebach użytkowanych rolniczo ważnym źródłem fosforu są nawozy organiczne i resztki pożniwne oraz mineralne nawozy fosforowe. Straty fosforu mogą zachodzić w wyniku erozji wodnej lub w przypadku gleb użytkowanych rolniczo znaczne ilości fosforu mogą być odprowadzane wraz z plonami (T. Lityński, H. Jurkowska, 1982).
W 2020 r. zawartość wapnia mieściła się w granicach 0,01 – 19,03%, a średnia zawartość wyniosła 0,39%, pozostając na zbliżonym poziomie od 1995 roku (wartość średnia z poprzednich lat 0,34 %). Naturalnym źródłem wapnia są niektóre minerały pierwotne zasobne w ten składnik. Na glebach użytkowanych rolniczo wapń wprowadzany jest wraz z nawozami organicznymi i niektórymi nawozami mineralnymi. Pewne ilości wapnia dostają się do gleb również z opadami atmosferycznymi. Równocześnie największe straty wapnia powoduje wymywanie go z gleb przez opady atmosferyczne (T. Lityński, H. Jurkowska, 1982).
W 2020 r. zawartość magnezu mieściła się w granicach 0,02 – 2,17%, a średnia zawartość wynosiła 0,18%. Odnotowano niewielki wzrost w porównaniu do poprzednich cykli badawczych (wartość średnia z poprzednich lat – 0,15 %).
W 2020 r. zawartość potasu mieściła się w granicach 0,02 – 0,95%, a średnia zawartość wyniosła 0,13%, pozostając na poziomie zbliżonym do poprzednich cykli badawczych (wartość średnia z poprzednich lat – 0,13 %).
W 2020 r. zawartość sodu mieściła się w granicach 0,001 – 0,029%, a średnia zawartość wyniosła 0,005%, pozostając na poziomie zbliżonym do poprzednich cykli badawczych (wartość średnia z poprzednich lat – 0,008 %).
W 2020 r. zawartość glinu mieściła się w granicach 0,15 – 2,67%, a średnia zawartość wynosiła 0,75 %, pozostając na poziomie zbliżonym do poprzednich cykli badawczych (wartość średnia z poprzednich lat – 0,78%).
W 2020 r. zawartość żelaza mieściła się w granicach 0,17 – 3,64%, a średnia zawartość wynosiła 0,94%, pozostając na poziomie zbliżonym do poprzednich cykli badawczych (wartość średnia z poprzednich lat – 0,96%).
- Uziarnienie
- Odczyn i węglany
- Substancja organiczna gleby
- Właściwości sorpcyjne gleby
- Zawartość pierwiastków przyswajalnych dla roślin
- Całkowita zawartość makroelementów
- Całkowita zawartość pierwiastków śladowych
- Wielopierścieniowe weglowodory aromatyczne
- Pozostałości pestycydów chloroorganicznych i związków niechlorowych w glebach
- Pozostałe właściwości
- Wnioski
Całkowita zawartość makroelementów | Jednostka | Wartość | Rok | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1995 | 2000 | 2005 | 2010 | 2015 | 2020 | |||
Fosfor | % | minimum | 0,011 | 0,013 | 0,017 | 0,022 | 0,02 | 0,007 |
maximum | 0,166 | 0,57 | 0,204 | 0,144 | 0,14 | 0,266 | ||
średnia | 0,057 | 0,063 | 0,067 | 0,057 | 0,05 | 0,05 | ||
mediana | 0,052 | 0,055 | 0,058 | 0,049 | 0,05 | 0,046 | ||
Wapń | % | minimum | 0,02 | 0,02 | 0,02 | 0,02 | 0,01 | 0,01 |
maximum | 20,8 | 25,9 | 26,8 | 21,29 | 21,0 | 19,03 | ||
średnia | 0,36 | 0,39 | 0,4 | 0,28 | 0,29 | 0,39 | ||
mediana | 0,16 | 0,16 | 0,17 | 0,12 | 0,12 | 0,18 | ||
Magnez | % | minimum | 0,03 | 0,02 | 0,02 | 0,02 | 0,01 | 0,02 |
maximum | 1,57 | 1,54 | 1,56 | 0,91 | 0,78 | 2,17 | ||
średnia | 0,18 | 0,16 | 0,16 | 0,14 | 0,13 | 0,18 | ||
mediana | 0,13 | 0,12 | 0,1 | 0,09 | 0,08 | 0,12 | ||
Potas | % | minimum | 0,03 | 0,02 | 0,02 | 0,02 | 0,0 | 0,02 |
maximum | 1,0 | 1,19 | 0,98 | 0,52 | 0,53 | 0,95 | ||
średnia | 0,16 | 0,14 | 0,14 | 0,11 | 0,1 | 0,127 | ||
mediana | 0,12 | 0,11 | 0,12 | 0,09 | 0,08 | 0,11 | ||
Sód | % | minimum | 0,002 | 0,003 | 0,001 | 0,001 | 0,0 | 0,001 |
maximum | 0,111 | 0,098 | 0,099 | 0,023 | 0,01 | 0,029 | ||
średnia | 0,009 | 0,008 | 0,01 | 0,006 | 0,01 | 0,005 | ||
mediana | 0,008 | 0,007 | 0,009 | 0,005 | 0,01 | 0,004 | ||
Siarka | % | minimum | 0,005 | 0,005 | 0,008 | 0,006 | 0,01 | 0,004 |
maximum | 0,069 | 0,058 | 0,079 | 0,079 | 0,06 | 0,205 | ||
średnia | 0,023 | 0,022 | 0,022 | 0,02 | 0,02 | 0,018 | ||
mediana | 0,021 | 0,02 | 0,02 | 0,017 | 0,02 | 0,014 | ||
Glin | % | minimum | 0,25 | 0,21 | 0,19 | 0,15 | 0,12 | 0,15 |
maximum | 3,52 | 3,4 | 3,02 | 1,85 | 1,81 | 2,67 | ||
średnia | 0,98 | 0,88 | 0,87 | 0,58 | 0,57 | 0,75 | ||
mediana | 0,8 | 0,69 | 0,73 | 0,46 | 0,45 | 0,63 | ||
Żelazo | % | minimum | 0,2 | 0,18 | 0,18 | 0,19 | 0,21 | 0,17 |
maximum | 3,78 | 3,47 | 3,56 | 3,13 | 3,16 | 3,64 | ||
średnia | 0,99 | 0,97 | 0,98 | 0,96 | 0,9 | 0,94 | ||
mediana | 0,78 | 0,8 | 0,78 | 0,77 | 0,66 | 0,74 |